Şahıs Şirketi Nedir? Nasıl Kurulur?
Günümüzde kendi işini kurmak isteyen pek çok kişi için şahıs şirketi en popüler seçeneklerden biri haline geldi. Özellikle serbest çalışanlar, e-ticaret girişimcileri ve küçük ölçekli işletme sahipleri, kurulum kolaylığı ve düşük maliyetleri nedeniyle bu şirket türünü tercih ediyor.
Peki şahıs şirketi nedir, nasıl kurulur ve bu süreçte nelere dikkat etmek gerekir? Bu rehberde, aklınızdaki tüm sorulara cevap bulacak, kendi işinizin patronu olma yolunda önemli adımlar atacaksınız.
Şahıs Şirketi Nedir?
Şahıs şirketi, adından da anlaşılacağı gibi, bir veya daha fazla gerçek kişi tarafından kurulan ve kurucunun kişisel varlığıyla sınırsız sorumlu olduğu bir ticaret şirketidir. Bu şirket türünde, şirketin tüm borç ve yükümlülüklerinden şirket sahibi kendi şahsi mal varlığıyla sorumludur.
Bu durum, tüzel kişiliği olan diğer şirket türlerinden (örneğin limited veya anonim şirket) en önemli farkını oluşturur. Şahıs şirketleri, genellikle tek bir kişi tarafından kurulduğu için “tek kişilik şirket” olarak da adlandırılır.
Şahıs Şirketi Kurmanın Avantajları
Şahıs şirketi kurmanın birçok cazip avantajı bulunur:
- Kolay ve Hızlı Kurulum: Diğer şirket türlerine göre çok daha kısa sürede ve daha az bürokratik işlemle kurulabilir.
- Düşük Kurulum Maliyeti: Noter, tescil gibi masraflar minimum seviyededir.
- Esnek Yapı: Ticaret unvanı, şirket adresi veya faaliyet alanı gibi konularda değişiklik yapmak oldukça kolaydır.
- Düşük Muhasebe Giderleri: Limited veya anonim şirketlere göre muhasebe ve defter tutma maliyetleri daha düşüktür.
- Basit Vergilendirme: Gelir vergisi beyannameleri üzerinden ilerleyen basit bir vergi sistemine sahiptir.
Şahıs Şirketi Kurmanın Dezavantajları
Avantajlarının yanı sıra, şahıs şirketlerinin bazı dezavantajları da mevcuttur:
- Sınırsız Sorumluluk: Şirket sahibi, tüm borç ve yükümlülüklerden kişisel mal varlığıyla sorumludur. Bu, en büyük risk faktörüdür.
- Kredi ve Yatırım Zorluğu: Kredi çekme veya yatırımcı bulma konusunda diğer şirket türlerine göre daha zordur.
- Yüksek Vergi Oranları (Gelir Arttıkça): Gelir artışına paralel olarak vergi dilimi yükselir. Bu durum, büyük ölçekli işler için dezavantaj olabilir.
Şahıs Şirketi Nasıl Kurulur? Adım Adım Süreç
Şirket nasıl kurulur sorusunun cevabı, şahıs şirketi için oldukça basittir. Süreci kendi başınıza veya bir mali müşavir aracılığıyla yürütebilirsiniz.
- Gerekli Belgelerin Hazırlanması: Kimlik fotokopisi, ikametgah belgesi, vesikalık fotoğraf, kira kontratı veya tapu fotokopisi (iş adresi için).
- Vergi Dairesi Başvurusu: İkametgahınızın veya iş yerinizin bağlı olduğu vergi dairesine başvuruda bulunulur. Bu başvuruda işe başlama bildirimi yapılır.
- İmza Sirküleri ve Muhasebeci Sözleşmesi: Bir mali müşavir ile anlaşmanız durumunda, e-SMMM sözleşmesi imzalamanız gerekir. İmza beyannamesi, noterden alınır.
- Vergi Yoklaması: Vergi dairesinden bir memur, belirttiğiniz iş adresini ziyaret ederek işe başlama bildirimini teyit eder.
- Vergi Levhası Oluşturulması: Yoklama işlemi tamamlandıktan sonra vergi levhanız ve vergi kimlik numaranız oluşturulur.
- E-SMMM Sözleşmesi ve Gerekli Başvurular: Mali müşaviriniz, sizin adınıza e-beyanname şifresi, e-Arşiv Fatura başvurusu ve diğer gerekli işlemleri tamamlar.
- Defterlerin Tasdiki: Yasal defterler (işletme defteri veya serbest meslek kazanç defteri) noter tarafından tasdik edilir.
Tüm bu süreç, bir mali müşavirle çalışıldığında birkaç gün içinde tamamlanabilir.
Şahıs Şirketi Kurmanın Maliyeti
Şahıs şirketi kurmanın maliyeti, limited şirkete göre çok daha düşüktür. Ortalama maliyet kalemleri şunlardır:
- Noter Giderleri: İmza beyannamesi için ortalama 300-400 TL.
- Muhasebe Hizmeti Ücreti: Aylık ortalama 750-1500 TL arasında değişebilir. Kurulum için tek seferlik bir kurulum ücreti talep edilebilir.
- Defter Tasdik Ücreti: Yıllık olarak ödenen bir maliyettir ve ortalama 500-1000 TL civarındadır.
Bu maliyetler dışında, kurduğunuz işin türüne bağlı olarak, örneğin bir Samsun reklam ajansı için ofis kirası, ekipman giderleri gibi operasyonel maliyetler de olacaktır.
Şahıs Şirketi ve Limited Şirket Arasındaki Farklar
Bu farklar, işinizin ölçeği ve risk toleransınız gibi faktörlere göre hangi şirket türünün size daha uygun olduğunu belirlemeniz için önemlidir. Örneğin, başlangıç seviyesinde bir SEO danışmanlığı hizmeti sunan kişi için şahıs şirketi ideal olabilirken, büyük bir teknoloji girişimi için limited şirket daha uygun olacaktır.
Şahıs Şirketi Vergilendirmesi
Şahıs şirketi gelir vergisi mükellefidir. Şirketin kazancı, gerçek kişinin geliri olarak kabul edilir ve artan oranlı gelir vergisi tarifesine göre vergilendirilir.
2025 Yılı Gelir Vergisi Dilimleri:
Bu oranlar, şahıs şirketi sahiplerinin gelirlerinin artmasıyla birlikte ödedikleri vergi miktarının da artacağını gösterir. Bu nedenle, geliriniz belirli bir seviyenin üzerine çıktığında limited şirkete geçiş yapmak daha avantajlı hale gelebilir.
Şahıs Şirketi Açtıktan Sonra Yapılması Gerekenler
Şirketinizi kurduktan sonra işleriniz hemen bitmez. Başarılı bir şekilde faaliyetlerinizi sürdürmek için bazı önemli adımları atmanız gerekir:
- Fatura Düzenleme: Satışlarınız için e-arşiv veya e-fatura kullanmaya başlayın.
- Gider ve Gelir Takibi: Tüm gelir ve giderlerinizi düzenli olarak kayıt altına alın. Bu, muhasebecinizin beyannamelerinizi hazırlaması için hayati öneme sahiptir.
- Yasal Beyannamelerin Verilmesi: KDV beyannamesi (aylık), BA-BS beyannameleri (aylık) ve yıllık gelir vergisi beyannameleri gibi yasal yükümlülüklerinizi zamanında yerine getirin.
- Vergi Ödemeleri: Tahakkuk eden vergi ve SGK primlerinizi düzenli olarak ödeyin.
- Bankacılık İşlemleri: Şirketiniz adına bir ticari banka hesabı açın ve tüm ticari işlemlerinizi bu hesap üzerinden gerçekleştirin.
İster bir SEO danışmanlığı uzmanı olun, ister bir e-ticaret sitesi işletin, bir şahıs şirketi kurmak, iş hayatına atılmak için atılabilecek en mantıklı adımlardan biridir. Bu süreçte doğru mali müşaviri seçmek ve yasal yükümlülüklerinizi eksiksiz yerine getirmek, uzun vadede başarı için kilit rol oynar. Unutmayın, iyi planlanmış bir başlangıç, gelecekteki iş başarınızın temelini oluşturur.